Een landschappelijk masterplan voor het natuurgebied ‘het Engelermeer’ vormt een toegankelijke ketting van verschillende landschapssferen rondom het meer.

De akkerlanden bepalen het karakter aan de westzijde van het meer.

Locatie
‘s-Hertogenbosch (NL)

Jaar
2010

Type
Landschapsontwerp

Programma
Natuurgebied
Recreatie
Watersportgebied

Oppervlakte
2830ha

Status
Prijsvraaginzending

Samenwerking

 

 

 

 

De gemeente ’s-Hertogenbosch wil het Engelermeer ontwikkelen tot een hoogwaardig natuur- en recreatiegebied, gericht op de beleving van natuur en water. 

Het Engelermeer balanceert letterlijk tussen stad en land, cultuur en natuur, mens en dier. Ondanks de fricties die dit onvermijdelijk met zich meebrengt is het een uitgelezen mogelijkheid om beiden, in deze tijd van vergaande vervreemding, dichter bij elkaar te brengen en de mensen bewuster te maken van de schoonheid en het belang van een evenwichtig en ecologisch Nederland. 

Hiertoe wordt een recreatief en ecologisch park voorgesteld welke is onder te verdelen in verschillende zones met elk een ander Brabants landschappelijk thema; Brabant in een notendop zogezegd. Hiervoor worden de bestaande moerasbossen, rietvelden en het ‘Engelse tuinlandschap’ behouden en waar nodig versterkt, de akkers en weide ten westen van het meer terug in ere hersteld en komt er een zone met als thema energie en beweging; het cultuurlandschap van vandaag. In deze zone zijn onder andere windmolens te vinden die tezamen met het asfalt en de beweging van de snelweg de landschappelijke kwaliteiten van de technologie vertegenwoordigen en tegelijk de natuur zichtbaar maakt vanaf de snelweg. 

 

Het masterplan vormt een sequentie van verschillende sferen rondom het meer.

 

De verschillende (toekomstige) gebruikers welke vanwege uiteenlopende redenen door het Engelermeer worden aangetrokken hebben vele verschillende wensen en karaktereigenschappen. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen het soort gebruik en de intensiviteit hiervan. Voor het gebied als geheel geldt dat het niet uit moet maken of men schoenen, slippers of kaplaarzen draagt, het zou voor iedereen interessant en uitdagend moeten zijn. 

Om de verscheidenheid aan functies (natuur, strand, watersport, spel) te faciliteren worden rondom het meer vier zones gecreëerd als vier ‘eilanden’. Dit zijn redelijk afgezonderde zones die slechts op enkele plaatsen te betreden zijn waardoor de verschillende belangstellenden hun eigen plek kunnen vinden rondom het meer zonder dat de functies elkaar verstoren. Hiernaast zal een doorlopende route rondom het meer een gevarieerde en rijke ervaring opleveren. 

 

Gebruikers zones

Op vier eilanden worden de vier specifieke kwaliteiten (natuur, strand, marina, spel) geconcentreerd welke ieder een andere gebruikersgroep faciliteert. Dit maakt intensief gebruik mogelijk zonder een ander gebruik of ecologische zone te verstoren.

 

 

 

 

 

Aorta/ route

Rondom het meer loopt als een Aorta een continue route die door zowel voetgangers, fietsers en skaters gebruikt kan worden. De hoedanigheid hiervan hang af van de zone, vloeiend in de natuurgebieden en orthogonaal tussen de akkers. Op verschillende plaatsen geeft deze route toegang tot het doorgaande wegennetwerk rondom het park aan de ene zijde, en de ‘eilanden’ aan de andere zijde.

 

 

 

Bomen/ kamers

Het landschappelijk gebruik van bomen voor het creëren van structuur en landschappelijke ruimtes wordt verder doorgezet. Het gehele gebied zal worden ‘omzoomt’ door lanen en daarnaast zullen in het gebied drie verschillende structuren worden toegepast: rechte rijen bomen tussen de akkers, relatief kleine organisch gevormde kamers in het zuidwesten, en grote natuurlijke kamers in het noorden.

 

Windmolens creëren een grootschalig veld aan de zuidoostzijde van het meer.