More justice for the palace | Brussels (BE) | 2010

Het reusachtige justitiepaleis in Brussel wordt door enkele relatief kleine ingrepen aangepast aan de noden van de 21e eeuw en hiernaast vergroot door de ruimte onder het Poelaertplein te benutten. 

Oppervlakte
26.000 m2

Status
Prijsvraaginzending 
Gepresenteerd als hét voorbeeld van behoud van de justitiële functie in het bestaande gebouw.

 

 
 

Opgave 

Het paleis van justitie in Brussel, ontworpen door Joseph Poelaert (gebouwd 1866 – 1883), was het grootste bouwproject in het westen van de 19e eeuw. Het majestueuze gebouw is geïnspireerd op het Grieks-romaans classicisme, heeft 27 rechtszalen en een totale hoogte van 142 meter. 

De huidige situatie voldoet niet meer aan de hedendaagse eisen voor een gerechtsgebouw. Er moet drastisch iets gebeuren. Er liggen twee scenario’s die moeten worden bestudeerd. Het gebouw wordt opnieuw geprogrammeerd, of het programma wordt verbouwd. 

Recht van de stad

Rechtspraak is onlosmakelijk verbonden met de stad en het leven in het algemeen. Daarom alleen al moet het gerechtsgebouw een duidelijke positie innemen in de stad. In Brussel is dit nu het geval. Er is zelfs een ware Justitie campus ontstaan rondom het Poelaertplein. Het is nu de uitdaging om het programma zodanig te herstructureren in het bestaande gebouw zodat de justitiële functie in de stad behouden kan blijven. 

Strategieën

Het voorstel onderzoekt de mogelijkheden om de conflicten tussen het instituut en het gebouw op te lossen terwijl de relatie met de stad en de overige gebouwen van de campus wordt versterkt. 

De strategie is tweeledig. In de eerste plaats focust het zich op de interne organisatie van het bestaande gebouw en in de tweede instantie op de uitbreidingsmogelijkheden en de verbetering van de relatie met de omgeving. 

Terug naar de oorsprong

In de loop der jaren is het oorspronkelijke gebouw dichtgeslibd door verschillende aanbouwen en door het overdekken van de patio’s. Al deze toevoegingen zullen worden verwijderd waardoor er meer licht en lucht in het gebouw wordt toegelaten.

 

Twee zones / twee routes

De twee organisaties van het paleis van justitie worden duidelijk van elkaar gescheiden. Hierdoor ontstaat een duidelijk publiek deel en een duidelijk afgezonderd deel voor de werknemers. Tussen beide routes in liggen de rechtszalen. 

 

Poelaerts’ alter ego

De logica van het bestaande gebouw worden gekopieerd onder het Poelaertplein. Hier is voldoende ruimte voor uitbreiding van het paleis van justitie. De nieuwe rechtszalen worden georganiseerd rondom centrale hallen. 

Het gigantische entreeportaal van het bestaande gebouw wordt omgevormd tot een binnenruimte en vormt de schakel tussen de monumentale publieke hallen van het bestaande gebouw en de nieuwe publieke hallen die onder het Poelaertplein worden gesitueerd. Er ontstaat een dynamische sequentie van publieke ruimtes die het gehele gebouw organiseren. 

Patio’s als infrastructuur

De patio’s zullen niet alleen dienen om licht en lucht tot diep in het gebouw binnen te laten, maar ook voor de verticale circulatie en andere services zoals de toiletten en de ventilatiekokers. Hierdoor kan het historische gebouw hiervan gevrijwaard blijven. 

 

Doorlopende publieke ruimte

De publiek toegankelijke zones (wit) vormen het hart van het gebouw en vormen een continue sequentie door het bestaande gebouw en de nieuwe delen die zich onder het Poelaertplein bevinden. De publieke zone wordt omkaderd door de rechtszalen en de niet privé toegankelijke delen (zwart).