Heetmanpark | ‘s-Hertogenbosch (NL) | 2012

Een groot infrastructureel plein, ter plaatse van een historische stadspoort, wordt omgevormd tot een dynamisch stadspark dat de inkom van de binnenstad vormgeeft. 

Oppervlakte
20.000m2

Status
Prijsvraaginzending
Eerste plaats

Samenwerking
Karho Yeung

 

 

 
 
 

Opgave

Een grootschalig infrastructureel knooppunt uit de jaren ’60 aan de rand van de binnenstad van ’s-Hertogenbosch verliest haar functie grotendeels doordat een nieuwe rondweg in gebruik is genomen. Dit is een uitgelezen mogelijkheid om de kwaliteiten van deze ruimte te onderzoeken. De ligging aan de rand van de binnenstad, de historische locatie van een gesloopte stadspoort en de schaarste aan publieke parkruimten in de binnenstad geven aanleiding tot de vraag hoe deze plek als entree van de binnenstad kan dienen, wat de betekenis van deze plek is in de stad en hoe een publieke ruimte anno 2012 eruit kan zien.  

Het ontwerp

Wij geloven dat de betekenis  van deze plek te vinden is juist in het infrastructurele belang van deze locatie voor de stad. Dit heeft geleid tot de aanwezigheid van verschillende water-, verdedigings- en wegenstructuren die door de eeuwen heen zijn gebouwd om de veranderende stad te kunnen blijven faciliteren. Om deze betekenis tastbaar te maken zullen de bestaande historische infrastructuren bewaard of nagebootst worden in een openbaar park. De zogenaamde ‘reset’ wordt vervolgens gezien als herprogrammering van deze bestaande infrastructuren.  Zo blijft het Heetmanplein de structuur zoals ontworpen door de heer Heetman zelf, maar zal worden gebruikt als park, het Heetmanpark.  

Entree/ knooppunt

Deze ruimte zal naast een entree naar de oude binnenstad worden versterkt als belangrijk knooppunt waar verschillende stedelijke en landschappelijke kwaliteiten, routes en gebruikers samenkomen en hun plek kunnen vinden. Dit wordt verwezenlijkt door naast de al voorgestelde nieuwe doorgaande autoweg verschillende ingrepen door te voeren die tot doel hebben de gebruiksvriendelijkheid van het gebied ook voor voetgangers en fietsers te versterken.

Structuren

Het park zal vier structuren omvatten die als een palimpsest over elkaar liggen. De waterstructuur, de bestaande wegenstructuur 1965, de nieuwe wegenstructuur 2012 en de historische vestingwerken. Elke structuur heeft zijn eigen kwaliteit en dient zijn eigen gebruikers, maar allen komen ze samen in een gemeenschappelijke publieke ruimte.

1. Vestingwerken
De meest in het oog springende ingreep van het voorstel zal de herintroductie van de historische vestingwerken zijn in de vorm van een  verhoogde toeristische looproute die de nog bestaande delen met elkaar verbindt en zodoende deze historische structuur heelt. Dit landschappelijk element zal een vrije herinterpretatie van de oude muur zijn met een uitkijktoren op de plaats waar het poortgebouw gestaan heeft. Tevens herbergt het een centraal gelegen horeca gelegenheid en toiletvoorzieningen verspreid over het park.

2. Nieuwe wegenstructuur 2012
De voorgestelde nieuwe doorgaande wegen zullen een wezenlijk onderdeel blijven van het park. Een autoluwe route naar het centrum en de parkeervoorzieningen wordt behouden. Door de ringweg zal tevens de verkeersdruk afnemen.

3. Bestaande wegenstructuur 1965
Het bestaande wegennetwerk, die niet meer nodig zal zijn in de nieuwe situatie, wordt getransformeerd tot autovrije openbare ruimte. Hierbij zal de huidige situatie, compleet met asfalt en bewegwijzering, worden herbruikt  en door toevoeging van groen en straatmeubilair op zeer economische wijze worden omgevormd tot een speciaal, comfortabel en dynamisch stadspark. 

4. Waterstructuur
De grotendeels bestaande avontuurlijke ‘groene’ route langs het water aan de zuidwest zijde van het plein wordt versterkt door de hier geplande parkeerplaatsen te verplaatsen naar de noordzijde van het park. Hierdoor komt er meer ruimte vrij voor natuurlijk groen.

 

 

Routes en gebruikers

De vier beschreven structuren, met hun kwaliteiten en gebruikers, hebben ook elk hun karakteristieke  route door het gebied. 

1. Historische route

 

Deze route volgt de historische vestingwerken vanaf de Parklaan, langs het Bossche broek op naar de Westwal. 

Gebruikers: toeristen en mensen die geïnteresseerd zijn in de Bossche geschiedenis. 

2. Doorgaand verkeer route
De entree en doorgaande route voor het grotere  auto- en fietsverkeer vanaf Vught naar de binnenstad en het Paleiskwartier. 

Gebruikers: Automobilisten en fietsers die voornamelijk geïnteresseerd zijn om het gebied te passeren. 

3. Stadsroute 
De bestaande infrastructuur vormt de basis van een ongeregisseerde routing waar de richting niet wordt gestuurd en ruimte is voor vrije en ongeplande activiteiten. 

Gebruikers: Tieners en stadsliefhebbers. Om te skaten, te fietsen of om simpelweg te genieten van alle beweging om je heen. 

4. Groene route
Dit blijft een aantrekkelijke route langs het water naar en door het Bossche broek. Verschillende nieuwe paden en bruggetjes zullen het gebruiksgenot vergroten.

Gebruikers: Natuurliefhebbers, gezinnen en kinderen. Hier kan men rustig wandelen en spelen in de natuur.